Ngoại kiểm Hóa sinh là một trong các chương trình ngoại kiểm phổ biến nhất hiện nay vì hầu hết các PXN đều thực hiện các xét nghiệm này. Chương trình ngoại kiểm Hóa sinh tại Việt Nam hiện đang được cung cấp thông qua một số đơn vị như RIQAS của Randox, Trung tâm kiểm chuẩn Đại học Y Hà Nội, Trung tâm kiểm chuẩn Đại học Y Dược TP HCM, Trung tâm Kiểm chuẩn xét nghiệm TP HCM, EQAS của BIO-RAD…
Tuy nhiên, qua đánh giá của QLAB chúng tôi, tình trạng sai sót khi phân tích mẫu ngoại kiểm Hóa sinh còn xảy ra ở nhiều phòng xét nghiệm do chưa nắm rõ quy trình. Trong khuôn khổ bài viết này chúng tôi xin đưa ra hướng dẫn phân tích mẫu ngoại kiểm Hóa sinh của hãng Randox – Là đơn vị cung cấp mẫu ngoại kiểm phổ biến nhất tại Việt Nam.
1. Nhận mẫu
− Kiểm tra lọ mẫu ngoại kiểm ngay khi nhận được mẫu. Nội dung kiểm tra gồm:
+ Thông tin trên lọ mẫu phải rõ ràng.
+ Tính toàn vẹn lọ mẫu: không nứt hoặc vỡ.
+ Mẫu phải được bảo quản lạnh.
− Nếu có bất kỳ sai sót hoặc nghi ngờ nào, Khoa/phòng xét nghiệm cần thông báo ngay về các Trung tâm ngoại kiểm trong vòng 02 ngày kể từ khi nhận được mẫu.
2.Bảo quản
− Các lọ phải được bảo quản ở nhiệt độ 2 ÷ 8oC (ngăn mát tủ lạnh) ngay sau khi nhận được mẫu cho đến khi mẫu được phân tích.
3.Độ an toàn
− Mẫu có nguồn gốc từ người và đều được kiểm tra âm tính với HIV, HBsAg. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn tuyệt đối, mẫu này nên được xử lý như mẫu bệnh nhân để tránh phơi nhiễm.
− Chỉ dùng cho phân tích trong phòng xét nghiệm. Không được hút mẫu bằng miệng.
− Tuân thủ các khuyến cáo thông thường về yêu cầu trong quy trình xử lý hóa chất phòng xét nghiệm.
4.Chuẩn bị mẫu để phân tích
− Lấy mẫu ra khỏi tủ lạnh, mở nắp nhẹ nhàng, cẩn thận tránh làm thất thoát mẫu.
− Hoàn nguyên mẫu bằng cách cho chính xác 5mL nước cất hai lần ở nhiệt độ 20˚C đến 25˚C vào lọ mẫu. Đậy nắp cao su.
− Lắc nhẹ lọ mẫu theo chiều trên-dưới để mẫu đông khô tan hoàn toàn. Chú ý không được lắc mạnh.
− Để ổn định lọ mẫu ở nơi tránh ánh sáng 60 phút trước khi phân tích.
− Khuyến cáo phân tích mẫu trong vòng 2 ngày sau khi hoàn nguyên.
− Bảo quản mẫu sau hoàn nguyên ở 2˚C đến 8˚C khi không sử dụng.
5.Phân tích mẫu
Hút mẫu đã hoàn nguyên vào ống nghiệm/cóng khô sạch và tiến hành phân tích như mẫu bệnh nhân. Mỗi tháng phân tích 1 mẫu theo lịch.
* Lưu ý:
− Bilirubin rất nhạy cảm với ánh sáng, vì vậy mẫu ngoại kiểm cần phải được bảo quản ở nơi tránh ánh sáng.
− NEFA ổn định 24h ở 2˚C đến 8˚C sau hoàn nguyên.
− Sự nhiễm khuẩn mẫu ngoại kiểm sau khi hoàn nguyên sẽ làm giảm tính ổn định của nhiều thành phần trong mẫu.
6.Nhập kết quả
− Sau khi phân tích xong, Khoa/phòng nhập kết quả trên trang thông tin điện tử của các trung tâm kiểm chuẩn.
− Kết quả phân tích phải được ghi chính xác con số cụ thể, không ghi dưới dạng nhỏ hơn hoặc lớn hơn.
− Khuyến cáo Khoa/phòng nên thực hiện phân tích mẫu và nhập kết quả ngoại kiểm trước hạn gửi kết quả 3-5 ngày để kịp thời xử lý các tình huống phát sinh.
− Trường hợp Khoa/phòng không nhập kết quả đúng hạn do sự cố thì Khoa/phòng cần liên lạc với các Trung tâm trước hạn gửi kết quả của chương trình.
Trên đây là hướng dẫn của chúng tôi về cách thực hiện phân tích các mẫu ngoại kiểm của hãng Randox. Với các hãng khác PXN cần xem chi tiết hướng dẫn của hãng đó cho việc phân tích mẫu ngoại kiểm.
Ngoài ra, để hiểu hơn về các vấn đề xoay quanh Ngoại kiểm (EQA). Các bạn đồng nghiệp có thể liên hệ trực tiếp đội ngũ của QLAB để được tư vấn. Bên cạnh đó chúng tôi có các khóa tập huấn 1-1 để hỗ trợ trực tiếp cho các đồng nghiệp. Nếu có nhu cầu hãy đăng ký để được trao đổi ngay vấn đề các bạn đồng nghiệp đang quan tâm.
Phiếu đăng ký tập huấn 1-1 trực tiếp với chuyên gia của QLAB tại đây:
https://forms.gle/BSYbopDzLF32c4W97
Mọi chi tiết xin liên hệ Công ty TNHH chất lượng xét nghiệm Y học (QLAB):
Hotline: 0913.334.212
Cao Văn Tuyến/ 0978.336.115.
Nguyễn Văn Quang/ 0981.109.635.
Nguyễn Văn Chỉnh/ 0942.718.801
Email: chatluongxetnghiem@gmail.com
Facebook: fb.com/chatluongxetnghiem