Chương trình ngoại kiểm Miễn dịch đặc biệt được thiết kế để đánh giá chức năng các tuyến nội tiết. Đây là chương trình ngoại kiểm mà khá ít các PXN phải thực hiện vì XN Miễn dịch đặc biệt không phải là xét nghiệm phổ biến tại các PXN. Chương trình ngoại kiểm miễn dịch đặc biệt tại Việt Nam hiện đang được cung cấp thông qua một số đơn vị như RIQAS của Randox, Trung tâm kiểm chuẩn Đại học Y Hà Nội, Trung tâm kiểm chuẩn Đại học Y Dược TP HCM, Trung tâm Kiểm chuẩn xét nghiệm TP HCM, EQAS của BIO-RAD…
Hiện tại chương trình ngoại kiểm Miễn dịch đặc biệt gồm 10 thông số sau:
1-25-OH-Vitamin D, C-peptide, Osteocalcin, 25-OH-Vitamin D, IGF-1, Procalcitonin, Anti-TG, Insulin, PTH, Anti-TPO
Tuy nhiên, qua đánh giá của QLAB chúng tôi, tình trạng sai sót khi phân tích mẫu ngoại kiểm Miễn dịch đặc biệt còn xảy ra ở một số phòng xét nghiệm do chưa nắm rõ quy trình. Trong khuôn khổ bài viết này chúng tôi xin đưa ra hướng dẫn phân tích mẫu ngoại kiểm Miễn dịch đặc biệt của hãng Randox – Là đơn vị cung cấp mẫu ngoại kiểm phổ biến nhất tại Việt Nam.
1. Nhận mẫu
‒ Kiểm tra lọ mẫu ngoại kiểm ngay khi nhận được mẫu. Nội dung kiểm tra gồm:
+ Thông tin trên lọ mẫu phải rõ ràng.
+ Tính toàn vẹn lọ mẫu: không nứt hoặc vỡ.
+ Mẫu phải được bảo quản lạnh.
‒ Nếu có bất kỳ sai sót hoặc nghi ngờ nào, Khoa/phòng xét nghiệm cần thông báo ngay về Trung tâm Kiểm chuẩn trong vòng 02 ngày kể từ khi nhận được mẫu. Mọi phản ánh từ Khoa/phòng sau thời gian này, Trung tâm sẽ không chịu trách nhiệm.
2. Bảo quản
‒ Các lọ phải được bảo quản ở nhiệt độ 2 ÷ 8oC (ngăn mát tủ lạnh) ngay sau khi nhận được mẫu cho đến khi mẫu được phân tích.
3. Độ an toàn
‒ Mẫu chứa thành phần từ máu người và đã được kiểm tra âm tính với HIV-1, HIV-2, HCV, HBsAg theo phương pháp được FDA chứng nhận. Tuy nhiên để đảm bảo an toàn tuyệt đối, mẫu cần được xử lý như mẫu bệnh nhân để tránh lây nhiễm.
‒ Chỉ sử dụng trong phòng xét nghiệm. Không được hút mẫu bằng miệng. Tuân thủ các khuyến cáo về xử lý hóa chất trong phòng xét nghiệm.
4. Chuẩn bị mẫu để phân tích
‒ Lấy mẫu ra khỏi tủ lạnh, mở nắp nhẹ nhàng, cẩn thận tránh thất thoát mẫu.
‒ Dùng pipet tự động/bán tự động/định mức (pipette bầu) hút chính xác 2 mL nước cất hai lần hoặc nước cất pha tiêm ở nhiệt độ 20˚C đến 25˚C vào lọ mẫu.
‒ Đậy nút cao su, đóng nắp lọ mẫu.
‒ Đảo nhẹ nhàng để mẫu hòa tan hoàn toàn, tránh tạo bọt.
‒ Để ổn định lọ mẫu ở nơi tránh ánh sáng 30 phút trước khi phân tích.
‒ Mẫu nên được phân tích trong vòng 2 ngày sau khi hoàn nguyên
‒ Mẫu bảo quản ở 2 đến 8˚C trước khi sử dụng.
5. Phân tích mẫu
Hút mẫu đã hoàn nguyên vào ống nghiệm/cóng khô sạch và tiến hành phân tích như mẫu bệnh nhân. Mỗi tháng phân tích 1 mẫu theo lịch.
* Lưu ý:
‒ Không được lắc mạnh
‒ PTH nên được phân tích ngay sau khi hoàn nguyên
‒ C-peptide, IGF-1, Procalcitonin cần được phân tích trong vòng 1 ngày sau khi hoàn nguyên
‒ Osteocalcin cần được phân tích trong vòng 4 giờ sau khi hoàn nguyên
6. Nhập kết quả
− Sau khi phân tích xong, Khoa/phòng nhập kết quả trên trang thông tin điện tử của các trung tâm kiểm chuẩn.
− Kết quả phân tích phải được ghi chính xác con số cụ thể, không ghi dưới dạng nhỏ hơn hoặc lớn hơn.
− Khuyến cáo Khoa/phòng nên thực hiện phân tích mẫu và nhập kết quả ngoại kiểm trước hạn gửi kết quả 3-5 ngày để kịp thời xử lý các tình huống phát sinh.
− Trường hợp Khoa/phòng không nhập kết quả đúng hạn do sự cố thì Khoa/phòng cần liên lạc với các Trung tâm trước hạn gửi kết quả của chương trình.
Trên đây là hướng dẫn của chúng tôi về cách thực hiện phân tích các mẫu ngoại kiểm Miễn dịch của hãng Randox. Với các hãng khác PXN cần xem chi tiết hướng dẫn của hãng đó cho việc phân tích mẫu ngoại kiểm.
Ngoài ra, để hiểu hơn về các vấn đề xoay quanh Ngoại kiểm (EQA). Các bạn đồng nghiệp có thể liên hệ trực tiếp đội ngũ của QLAB để được tư vấn. Bên cạnh đó, chúng tôi có các khóa tập huấn 1-1 để hỗ trợ trực tiếp cho các đồng nghiệp. Nếu có nhu cầu hãy đăng ký để được trao đổi ngay vấn đề các bạn đồng nghiệp đang quan tâm.
Phiếu đăng ký tập huấn 1-1 trực tiếp với chuyên gia của QLAB tại đây:
https://forms.gle/BSYbopDzLF32c4W97
Mọi chi tiết xin liên hệ Công ty TNHH chất lượng xét nghiệm Y học (QLAB):
Hotline: 0913.334.212
Cao Văn Tuyến/ 0978.336.115.
Nguyễn Văn Quang/ 0981.109.635.
Nguyễn Văn Chỉnh/ 0942.718.801
Email: chatluongxetnghiem@gmail.com
Facebook: fb.com/chatluongxetnghiem
