Nguyên tắc lựa chọn máy miễn dịch tự động

Trong thời gian qua mình nhận được khá nhiều câu hỏi là nên lựa chọn máy miễn dịch nào có chất lượng tốt. Đây thực sự là một câu hỏi khó, tại sao vậy? Mình xin lý giải thế này: Đầu tiên bạn hiểu chất lượng là gì? Theo ISO thì “chất lượng là khái niệm đặc trưng cho khả năng thoả mãn nhu cầu của khách hàng”. Như vậy máy thế nào được coi là chất lượng lại phụ thuộc vào nhu cầu của chính bạn. Ví dụ bạn A có vài trăm triệu cũng muốn có một máy chất lượng, bạn B có vài tỉ, bạn C có vài chục tỉ cũng muốn có máy chất lượng. Vậy chắc chắn máy đáp ứng được nhu cầu của bạn A, B, và C là không thể giống nhau.

Do đó tùy vào từng nhu cầu của từng đơn vị để mình đưa ra lời khuyên khác nhau. Ở Việt Nam việc lựa chọn máy hay nhà cung cấp đôi khi còn phụ thuộc vào các vấn đề “ABC phía sau”, tuy nhiên trong khuôn khổ bài viết này mình sẽ bỏ qua những vấn đề đó mà chỉ tập chung vào những nội dung chất lượng để giúp các bạn lựa chọn được thiết bị tốt nhất cho minh/ đơn vị mình.

1. Khả năng tài chính phù hợp.

Theo mình đây là yếu tố quan trọng số 1. Hiện nay có rất nhiều hãng máy với giá cả từ vài trăm triệu đến vài chục tỉ. Vậy bạn cần xác định nguồn tài chính của mình có thể chi cho việc mua máy là bao nhiêu? Nếu bạn chỉ có vài trăm triệu thì không thể mua được máy tốt như người có vài tỉ được đúng không? Khi đã xác định được lượng tài chính đầu tư thì dựa trên cơ sở đó ta sẽ lựa chọn giữa các loại máy có cùng khoảng giá đó. Ông cha ta vẫn nói tiền nào của đấy, nếu bạn đã muốn phát triển các xét nghiệm miễn dịch thì cũng phải sẵn sằng bỏ ra một số vốn lớn mới có hệ thống máy tốt được.

2. Thế mạnh của thương hiệu.

Nhiều đơn vị/ cá nhân cứ chăm chăm vào tính toán chi phí mua máy ban đầu mà quên đi đánh giá về giá cả hóa chất, vật tư tiêu hao. Thực ra đây mới là phần quan trọng. Máy bạn chỉ phải mua một lần, còn hóa chất, vật tư tiêu hao bạn phải mua theo suốt cả vòng đời của máy. Nhiều hãng họ bán máy rất rẻ, thậm chí tặng không (đặt máy) cho bạn với điều kiện mua hóa chất của họ đương nhiên với giá cao hơn hãng khác. Tính ra như vậy bạn sẽ bị thiệt rất nhiều, thà bạn mua máy lúc đầu đắt một chút nhưng sau đó hóa chất, vật tư tiêu hao rẻ hơn thì về lâu dài bạn sẽ có lợi hơn.

4. Nguồn gốc xuất xứ.

Nên lựa chọn các máy có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Các máy được sản xuất từ các nước phát triển là tốt nhất như Nhật, Mỹ, Châu Âu…. Đồng thời các máy phải có các chứng nhận tiêu chuẩn chất lượng như ISO, CE… Hiện nay có một số máy trôi nổi, máy cũ được mông má lại. Nếu bạn mua phải hàng này thì chất lượng sẽ không đảm bảo mà chi phí bảo dưỡng thay thế cũng mất khá nhiều. Thực sự hiện nay có rất nhiều các hãng máy có thương hiệu từ Trung Quốc tràn vào Việt Nam, chất lượng không thực sự tốt nhưng họ có những cách làm riêng để bán được máy. Đã có rất nhiều đơn vị sau một thời gian sử dụng phải kêu trời vì chất lượng của máy. Máy chạy một thời gian thì rệu rã, ốc vít long cả. Chất lượng xét nghiệm thỉ khỏi phải nói, cứ gọi là nhảy như ngựa vía.

5. Nhà cung cấp/phân phối.

Nên lựa chọn các nhà cung cấp/ phân phối là của chính hãng đó tại Việt Nam hoặc công ty được ủy quyền của chính hãng. Không nên mua qua các công ty nhỏ lẻ khác vì sẽ không đảm bảo được chất lượng, nguồn gốc của thiết bị cũng như vật tư đi kèm. Đồng thời chế độ bảo hành, bảo trì cũng sẽ không được chu đáo như chính hãng. Mình đã gặp trường hợp khi mua thiết bị qua một công ty nhỏ, sau này công ty phá sản vậy là mất luôn chế độ bảo hành, bảo trì. Đến khi máy có vấn đề không liên lạc được, nhờ bên hãng thì phải bỏ thêm chi phí. Như vậy tưởng rẻ hóa ra lại đắt.

6. Chế độ bảo hành, bảo trì và bảo dưỡng của máy.

Như ở trên mình đã nói việc lựa chọn nhà cung cấp thích hợp để đảm bảo được chế độ bảo hành bảo trì. Đây là các thiết bị đặc thù do vậy khâu bảo hành, bảo trì rất quan trọng. Chế độ này phải đươc thực hiện nghiêm ngặt bởi kỹ sư của chính hãng như vậy máy mới bền và ổn định được. Đồng thời bạn cũng phải chọn hãng máy có nhiều phương thức hỗ trợ để giúp đỡ bạn khi gặp sự cố nhất là khi bạn ở các tỉnh lẻ. Ngoài ra chế độ bảo dưỡng hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng, hàng quý của thiết bị cũng phải được đơn giản háo để nhân viên phòng xét nghiệm có thể dễ dàng tự thực hiện được.

7. Nguyên lý hoạt động và số lượng xét nghiệm thực hiện

Hiện nay các máy miễn dịch sử dụng 3 nguyên lý chính là ELISA, Hóa phát quang và Điện hóa phát quang. Trong đó nguyên lý điện hóa phát quang là phương pháp độc quyền của Roche có độ nhạy cao, thang đo rộng và thời gian ủ ngắn. Các hãng khác phần lớn sử dụng Hóa phát quang, một số hãng sẽ sử dụng thêm những công nghệ tiên tiến giúp đẩy nhanh tốc độ xét nghiệm cũng như nâng cao chất lượng xét nghiệm không thua kém gì Điện hóa phát quang.

Mặc dù các hãng cùng sử dụng chung nguyên lý nhưng số lượng các test có thể triển khai được trên mỗi loại máy lại khác nhau. Có hãng làm được nhiều loại xét nghiệm, có hãng làm được ít. 

Ví dụ về marker ung thư thì hãng Roche là mạnh nhất, các máy của họ có thể triển khai được hầu hết các Marker ung thư, ngược lại với Siemens lại rất đầy đủ về các xét nghiệm sàng lọc dị tật trước sinh…

Do đó trước khi mua máy bạn cần cân nhắc xem mình định triển khai những xét nghiệm gì trong tương lai để lựa chọn cho phù hợp nhất.

8. Công suất hoạt động

Như mình đã nói ở trên, nguyên lý hoạt động sẽ quyết định tốc độ trả kết quả của từng test. Nhưng với mỗi lọai nguyên lý các hãng máy lại có nhiều model khác khau, và mỗi model này có tốc độ xử lý số lượng các test đồng thời khác nhau. Ví dụ cùng là nguyên lý điện hóa phát quang có máy làm được 60 test/ giờ, có máy làm được 80 test/giờ, 100 test/giờ…. Vì vậy bạn cần cân nhắc số lượng bệnh nhân để lựa chọn máy cho phù hợp. Nếu bạn có số lượng bệnh nhân lớn thì cần máy có tốc độ cao để trả kết quả sớm, ngược lại nếu bệnh nhân của bạn không đông thì không cần phải mua máy quá lớn vì chi phí sẽ bị đội lên rất nhiều.

9. Độ chính xác của xét nghiệm.

Đây chính là yếu tố quyết định nên thương hiệu của từng nhà sản xuất và cũng sẽ chính là thương hiệu phòng xét nghiệm của bạn. Các xét nghiệm miễn dịch rất dễ bị sai lệch kết quả vì vậy đòi hỏi thiết bị phải có độ chính xác cao. Độ chính xác (accuracy) được thể hiện qua độ chụm (precision) và độ đúng (trueness). Tức là khi bạn chạy lặp lại mẫu của cùng một bệnh nhân kết quả phải tương đối giống nhau (lệch nhau trong khoảng cho phép) đồng thời kết quả đó phải gần với giá trị thực. Nó được thể hiện qua kết quả nội kiểm, ngoại kiểm mà bạn thực hiện. 

10. Tính thân thiện với người sử dụng.

Thiết bị càng dễ sử dụng, vận hành càng giảm đi sai số do người dùng. Vì vậy hiện nay các hãng đã cố gắng đơn giản hóa thao tác của người sử dụng. Hệ thống càng hiện đại thì thao tác người dùng càng đơn giản vì các bước đã được tự động hóa. Nếu một hệ thống mà người dùng phải mất rất nhiều bước, công đoạn để vận hành thì nên xem xét lại trước khi mua vì sẽ khó sử dụng và dễ sai số.

Trên đây mình đã đưa ra 10 nguyên tắc khi lựa chon máy xét nghiệm miễn dịch. Đây không phải là tất cả nhưng nếu bạn vận dụng được 10 nguyên tắc này, mình tin bạn sẽ chọn được thiết bị tốt nhất đáp ứng được yêu cầu của đơn vị bạn. Nếu các bạn vẫn đang còn những băn khoăn khi lựa chọn máy miễn dịch cần tư vấn thêm thì có thể liên hệ với mình tại đây hoặc qua số điện thoại 0978.336.115/ Email: tuyenlab@gmail.com. Mình sẵn sàng tư vấn giúp để các bạn chọn được thiết bị tốt nhất . Chúc cho phòng xét nghiệm của bạn ngày càng phát triển.